Astma jest chorobą układu oddechowego, która prowadzi do ograniczenia drożności oskrzeli i utrudnionego oddychania. Choć osoby cierpiące z powodu astmy wiedzą jak sobie radzić z atakami duszności, to jednak w niektórych przypadkach pomoc osób trzecich może okazać się niezbędna. Jak zareagować podczas napadu astmy u chorego? O czym warto pamiętać, a czego unikać?

Atak duszności u astmatyka – przyczyny

 

Przyczyną pojawienia się napadu duszności jest zetknięcie się z czynnikiem prowokującym skurcz oskrzeli i upośledzenie drożności dróg oddechowych. Wspomniany czynnik jest zazwyczaj alergenem, który powoduje wyzwolenie silnej reakcji uczuleniowej. Kontakt astmatyka z alergenem prowadzi do obrzęku błony śluzowej i nadmiernego napięcia mięśniówki oskrzeli oraz do wzmożonego wydzielania plwociny oddechowej. To skutkuje dusznością wydechową oraz innymi uciążliwymi objawami współtowarzyszącymi m.in. suchym i napadowym kaszlem, dolegliwościami bólowymi odczuwanymi w klatce piersiowej, czy świszczącym oddechem.

Jakie czynniki mogą być przyczyną astmy?

 

• Pyłki roślinne
• Sierść zwierząt
• Wysiłek fizyczny
• Zimne powietrze
• Stres i inne silne emocje
• Kurz i roztocza domowe
• Zanieczyszczenia powietrza
• Substancje chemiczne (np. składniki kosmetyków)
• Część leków (np. kwas acetylosalicylowy – polopiryna)
• Niektóre produkty spożywcze (np. orzechy, soja, mleko krowie, jaja)

Atak duszności w astmie – co należy robić?

 

W pierwszej kolejności należy zachować zimną krew i nie panikować. Dodatkowy stres dla astmatyka może jedynie spotęgować atak i pogłębić występującą duszność. Jeżeli za oknem panuje ładna i ciepła pogoda, to warto otworzyć okno i zapewnić choremu dostęp do świeżego powietrza. Istnieje bowiem szansa, że atak astmy został wywołany przez kurz lub roztocza w pomieszczeniu, a przewietrzenie lokum może okazać się wystarczające do usunięcia alergenu. Metoda ta jednak nie zda egzaminu przy niskiej temperaturze, dużym poziomie zanieczyszczenia powietrza, czy okresie pylenia przez rośliny.
To jednak tylko jedna z propozycji i raczej dodatkowa rada. W celu zagwarantowania astmatykowi bezpieczeństwa podczas ataku należy zadbać o jego wygodną pozycję. Oprócz tego dobrze jest pozbyć się niektórych elementów garderoby chorego, co zapewni mu nieco więcej komfortu. Szczególnie istotne jest zdjęcie wszystkich rzeczy, które w nawet minimalnym stopniu mogą uciskać szyję poszkodowanego.

Warto więc zwrócić uwagę i pozbyć się wszelkich łańcuszków, chust, szalików, apaszek, kominów, czy krawatów.

Najistotniejszym krokiem jest oczywiście podanie astmatykowi jego niezbędnych leków. Każda osoba chorująca na astmę powinna mieć przy sobie inhalator z lekami wziewnymi, które już po pierwszej aplikacji gwarantują solidną poprawę stanu. Preparaty wziewne to przeważnie glikokortykosteroidy lub beta2-mimetyki, które wykorzystuje się do rozszerzenia oskrzeli i przywrócenia prawidłowego oddychania. Przy bardziej intensywnych atakach można zastosować dodatkowe wziewy.

Grunt to profilaktyka

 

Najlepszym sposobem na astmę jest jej zapobieganie. Największą skuteczność można uzyskać wskutek unikania kontaktu z niebezpiecznym alergenem. Tylko w ten sposób astmatycy są dostatecznie zabezpieczni przed pojawieniem się ataku duszności.

Bibliografia:
1. Indinnimeo L., Chiappini E., Miraglia del Giudice M. „Guideline on management of acute asthma attach in children by Italian Society of Pediatrics.” Italian Journal of Pediatrics 2018, 44(1): 1-10.
2. Beasley R., Semprini A., Mitchell EA. „Risk factors for asthma: is prevention possible?.” The Lancet 2015, 386(9998): 1075-1085.
3. Bremont, F. „From asthma attack to fatal asthma in children.” Archives de Pediatrie: Organe Officiel de la Societe Francaise de Pediatrie 2004, 11: 86-92.