Uzdrowiska i realizowane w nich zabiegi stanowią jedną z form leczenia chorób układu oddechowego. Czy sanatoria są dobrą opcją dl astmatyków? Jakie metody sprawdzą się w przeciwdziałaniu astmie?
Jakie są przyczyny i objawy astmy?
Dychawica oskrzelowa, zwana potocznie astmą, to choroba układu oddechowego będąca rezultatem nadwrażliwości organizmu na kontakt z określonym czynnikiem wyzwalającym odpowiedź ze strony układu immunologicznego. Astma może być wywołana uczuleniem na zwierzęcą sierść, leki, pyłki roślinne, stres i inne silne emocje, niektóre produkty spożywcze (np. orzechy, skorupiaki), składniki kosmetyków i środków czyszczących, a także wysiłek fizyczny czy roztocza domowe znajdujące się w kurzu. W wielu przypadkach ataki astmy mogą nastąpić wskutek oddziaływania czynników prowokujących np. dymu tytoniowego, smogu czy infekcji dróg oddechowych.
Napadem astmy określa się stan powodujący nagłe i niezwykle silne zmniejszenie drożności dróg oddechowych po uprzednim kontakcie z alergenem. Napad stanowi z kolei następstw nadmiernego napięcia mięśni i obrzęku błony śluzowej oskrzeli, którym towarzyszy wzmożona produkcja wydzieliny oddechowej. Do charakterystycznych objawów astmy należą:
- mniej lub bardziej intensywne napady dusznością
- świszczący oddech
- męczący i suchy kaszel
- odczuwalny ból w obrębie klatki piersiowej
- wtórne infekcje układu oddechowego, które mogą powodować inne choroby np. stan zapalny gardła
Astma a leczenie w sanatorium – czy warto?
Medycyna uzdrowiskowa oferuje wiele wartościowych sposobów, które mogą zadbać o astmatyków. Pobyt w sanatorium nie jest ukierunkowany na zwalczenie przyczyny astmy i nie stanowi zamiennika dla farmakoterapii, która stanowi podstawę leczenia. Niemniej jednak zabiegi wykonywane w trakcie turnusu wspomagają pracę układu oddechowego i polepszają jego kondycję, umożliwiają poprawę wydolności pacjenta oraz oddziałują na zwiększenie funkcjonalności mięśni oddechowych.
Balneoterapia
Zabiegi polegające na zastosowaniu surowców naturalnych o leczniczych właściwościach. Przykładowe kuracje to:
- płukanie jamy ustnej, nosa i zatok
- ciepłe okłady lub kąpiele borowinowe
- aerozoloterapia polegająca na inhalacjach powietrzem o walorach nadmorskich
- krenoterapia bazująca na piciu zdrowotnych wód alkalicznych lub solanek hipertonicznych
Drenaż ułożeniowy
To ciekawa terapia polegająca na wykorzystywaniu u pacjenta różnych ułożeń ciała, co sprawia, że nadmierne pokłady wydzieliny oddechowej zostają usunięte z płuc i oskrzeli. Drenaż stanowi element profilaktyki infekcji dróg oddechowych i ma wartościowy wpływ na zmniejszenie obrzęku błony śluzowej.
Kinezyterapia
Ćwiczenia i gimnastyka umożliwiające wzmocnienie mięśni brzucha i poprawę ruchomości klatki piersiowej. Jednak głównym założeniem kinezyterapii w astmie jest wykonywanie ćwiczeń oddechowych, które mają na celu polepszyć wydolność. Oprócz tego terapeuci uczą pacjenta tzw. efektywnego kaszlu, co jest ukierunkowane na poprawie funkcji wydechowej, oraz aktywacji przepony w procesie oddychania. Aktywność fizyczna powinna być jednak dostosowana do możliwości pacjenta, bo w przeciwnym razie może spowodować atak.
Bibliografia:
- Balińska-Miśkiewicz W. „Diagnostyka i leczenie astmy oskrzelowej u osób dorosłych.” Farmacja Polska 2009, 65(11): 793-803.
- Drobnik J., et al. „Medycyna uzdrowiskowa-współczesne lecznictwo uzdrowiskowe w Polsce.” Family Medicine & Primary Care Review 2011, 1: 103-108.
- Kasprzak W, Mańkowska A. Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2019.